Co to jest BIK (Biuro Informacji Kredytowej)?

Gdy wnioskujesz o pożyczkę lub kredyt, instytucja finansowa zawsze poddaje Cię weryfikacji. Banki i firmy pożyczkowe chcą potwierdzić tożsamość klienta, jego dochody, a także sprawdzić historię kredytową. W tym ostatnim pomaga raport BIK. W dzisiejszym poradniku wyjaśniamy, co to jest BIK, jak dbać o pozytywne wpisy w tej bazie oraz jak samodzielnie sprawdzić swoją historię kredytową.

W PIGUŁCE:
BIK (Biuro Informacji Kredytowej) to baza danych gromadząca informacje o kredytach i pożyczkach osób fizycznych i firm. Zawiera zarówno pozytywne wpisy (np. terminowe spłaty), jak i negatywne (opóźnienia). Dane o spłaconych kredytach są widoczne tylko po wyrażeniu zgody, chyba że doszło do dużych opóźnień — wtedy negatywne wpisy są przechowywane przez 5 lat. Banki zawsze sprawdzają BIK przed udzieleniem kredytu, natomiast niektóre firmy pożyczkowe mogą go pomijać. Wysoki scoring BIK zwiększa szanse na kredyt.

Co to jest BIK?

BIK to skrót od Biura Informacji Kredytowej, ogólnopolskiej bazy danych, która gromadzi informacje o kredytach, pożyczkach i innych zobowiązaniach finansowych. Warto wiedzieć, że BIK zawiera nie tylko informacje o zaległościach, ale również o terminowych płatnościach i zakończonych z sukcesem spłatach. Na podstawie analizy wszystkich wpisów, firma pożyczkowa lub bank oceniają, czy klient jest rzetelny, co tworzy jego historię kredytową. BIK przechowuje dane zarówno osób prywatnych, jak i przedsiębiorców.

Historia BIK sięga 1997 roku, kiedy rejestr został stworzony przez Związek Banków Polskich. Trzy lata później uruchomiono System Informacji BIK, a od 2004 roku możemy mówić o tzw. scoringu BIK. Od 2007 roku ma postać oceny wyrażonej w punktach, gdzie maksymalna liczba to 100 punktów. Im wyższy scoring BIK, tym większe masz szanse na otrzymanie pożyczki lub kredytu.

BIK gromadzi informacje kredytowe oraz o pożyczkach i innych zobowiązaniach, które mogą być udostępniane na wniosek instytucji finansowych. BIK pełni ważną funkcję w systemie bankowym, pomagając ocenić historię kredytową klienta i zabezpieczając przed udzielaniem kredytów na dane osób trzecich. BIK pomaga też klientom banków i firm pożyczkowych w budowaniu pozytywnej historii kredytowej, co zwiększa szanse na otrzymanie pożyczki w przyszłości.

Jak działa BIK?

Biuro Informacji Kredytowej to jeden z kluczowych systemów polskiego systemu bankowego. BIK gromadzi informacje pochodzące z różnych instytucji:

• banków: informacje o kredytach, kartach kredytowych, pożyczkach i rachunkach
• firm pożyczkowych: informacje o pożyczkach
• SKOK-ów: dane o kredytach i pożyczkach

Do bazy trafiają zarówno dane pozytywne (terminowa spłata), jak i negatywne (zaległości, spłata z opóźnieniem). Instytucje finansowe regularnie aktualizują dane w BIK, zazwyczaj co miesiąc. Następnie dane te są przetwarzane przez BIK, który na ich podstawie tworzy tzw. scoring BIK (maksymalnie 100 punktów).

Banki i firmy pożyczkowe mogą szybko sprawdzić scoring kredytowy, aby ocenić historię kredytową potencjalnego klienta. Dane z BIK możemy również samodzielnie sprawdzić. Są one również przekazywane do innego rejestru – BIG Infomonitor.

Kiedy trafia się do BIK?

Dane dotyczące zobowiązań są przekazywane do BIK w momencie ich zaciągnięcia i są cyklicznie aktualizowane, zwykle co miesiąc. Banki przekazują informacje na temat limitu nowej karty kredytowej czy otworzenia rachunku z limitem odnawialnym.

Pozytywne wpisy dotyczące terminowej spłaty mogą niemal natychmiast trafić do BIK. Natomiast negatywne wpisy związane z opóźnieniami trafiają do BIK po upływie co najmniej 60 dni od powstania zaległości i po co najmniej 30 dniach od poinformowania dłużnika o zamiarze dokonania takiego wpisu.

Jakie informacje gromadzi BIK?

BIK przechowuje dane dotyczące kredytobiorców (osób indywidualnych i przedsiębiorców) oraz ich zobowiązań. Zakres danych gromadzonych w BIK obejmuje:

• Dane osobowe: imię i nazwisko, numer PESEL, adres zamieszkania, numer dowodu osobistego.
• Szczegóły zobowiązań: data uruchomienia kredytu lub pożyczki, kwota, rodzaj zobowiązania, okres kredytowania, miesięczna rata, data pierwszej spłaty.
• Historia spłat: terminowość spłat, czas trwania opóźnienia, wysokość zaległości.
• Informacje o rachunkach: dane o posiadanych rachunkach w bankach, w tym rachunkach z limitem odnawialnym.
• Informacje o kartach: dane o kartach kredytowych i debetowych, ich limitach oraz historii spłaty.
• Zabezpieczenia kredytów: np. hipoteka.
• Długi windykacyjne: informacje o zobowiązaniach windykacyjnych, jeśli opóźnienie przekroczy 60 dni.
• Umowy leasingowe: dane na temat umów leasingowych.
• Historia zapytań: zapytania o wygenerowanie raportu kredytowego BIK.
• Alerty BIK: informacje o próbach wyłudzenia kredytu na Twoje dane.

Jak widać, zbiór danych gromadzonych przez BIK jest dość obszerny i zależy od aktywności danej osoby na rynku finansowym.

Jak długo jest się w BIK?

Negatywne wpisy w BIK mogą znacząco wpłynąć na historię kredytową i utrudnić uzyskanie kredytu lub pożyczki. Na szczęście, dane nie są przechowywane w bazie w nieskończoność. Jak długo BIK przechowuje dane? Informacje pozytywne, czyli dotyczące terminowych spłat, są widoczne maksymalnie przez pięć lat od spłaty zobowiązania.

Negatywne wpisy w BIK również mogą być przechowywane przez okres do 5 lat od dnia zgłoszenia zaległości. Okres przechowywania informacji w BIK regulują przepisy bankowe. W określonych sytuacjach klient, którego dotyczą wpisy, może wnioskować o usunięcie danych z BIK. Wymaga to jednak zgody banku lub instytucji, która przekazała informacje do BIK.

Jak sprawdzić swoje dane w BIK?

Każdy ma możliwość sprawdzenia swoich danych w BIK. Aby to zrobić, należy utworzyć konto i zalogować się do portalu BIK (www.bik.pl). Na stronie można pobrać swój raport BIK, który zawiera szczegółowe dane dotyczące zadłużenia i historii kredytowej.

Uproszczony raport BIK jest dostępny za darmo, natomiast bardziej szczegółowy raport, zawierający m.in. scoring BIK, wymaga wniesienia opłaty. Dzięki temu można dokładnie poznać swoją historię kredytową i aktualny stan zobowiązań.

Jeśli chcesz wiedzieć więcej, przeczytaj nasz artykuł: Darmowy raport BIK – jak go uzyskać?

Raport BIK – na czym polega?

Raport BIK zawiera szczegółowe informacje na temat osoby fizycznej lub przedsiębiorcy oraz jej historii kredytowej. Dokument ten jest niezbędny do stworzenia kompleksowej oceny kredytowej klienta, którą wykorzystują banki i firmy pożyczkowe.

Szczegółowy raport BIK zawiera również scoring BIK. Dzięki niemu banki sprawdzają, czy zgłaszająca się do nich osoba jest wiarygodna. Każdy może też poznać swój scoring, aby lepiej poznać możliwości kredytowe i pożyczkowe w przyszłości.

Cenną informacją dla klientów sprawdzających swoje dane są też alerty BIK. To informacje dotyczące prób wyłudzenia kredytu lub pożyczki na Twoje dane. Jeśli jest ich sporo, być może Twoje dane zostały przejęte przez niepowołane osoby. Wtedy warto pomyśleć nad zastrzeżeniem dowodu osobistego, czy numeru PESEL i wyrobieniu nowych dokumentów.

Negatywna historia w BIK – jakie są konsekwencje?

Raport BIK i scoring BIK są kluczowymi elementami analizy przeprowadzanej przez banki i firmy pożyczkowe przed udzieleniem kredytu lub pożyczki. Najpoważniejszą konsekwencją słabej historii kredytowej (i negatywnych wpisów w BIK) jest trudność w uzyskaniu pozytywnej decyzji kredytowej.

Banki i firmy pożyczkowe mogą pożyczyć pieniądze nawet osobom ze słabą historią kredytową, ale może wiązać się to z pewnymi niedogodnościami, takimi jak:

• wyższe oprocentowanie kredytu
• konieczność dodatkowego zabezpieczenia
• mniejsza maksymalna kwota kredytu, konieczność szybszej spłaty
• ograniczony dostęp do innych usług finansowych

Pamiętaj, że negatywne skutki złej historii kredytowej są długoterminowe. Wspomniane wcześniej problemy mogą mieć też miejsce w przypadku braku historii kredytowej. Warto więc zadbać o jej budowanie, na przykład poprzez wzięcie kredytu i spłacenie go w terminie.

Czy można usunąć swoje dane z BIK?

Czyszczenie BIKu jest to możliwe tylko w niektórych przypadkach. Nie ma możliwości samodzielnego edytowania wpisów w Biurze Informacji Kredytowej. Może to zrobić jedynie instytucja, która je wprowadziła, na przykład bank.

Zwykle jest to możliwe, jeżeli w BIK znajdują się dane nieaktualne lub nieprawdziwe. Warto też sprawdzić, czy nie upłynął termin, po którym negatywny wpis powinien zostać wykreślony z bazy. Niekiedy przez niedopatrzenie pożyczkodawcy lub banku w BIK pojawiają się wpisy związane z przedawnionymi długami. Jeśli na nie natrafisz, po prostu zgłoś się do banku, aby je usunął. Jeśli tego nie zrobi, możesz podjąć kroki prawne. Z tego względu warto na bieżąco monitorować wpisy na swój temat w BIK.

Czy pozabankowe firmy pożyczkowe sprawdzają BIK?

Polskie przepisy nakazują bankom każdorazowe sprawdzanie historii kredytowej klienta¹. W przypadku niektórych instytucji pożyczkowych nie jest to jednak konieczne, ponieważ firmy pożyczkowe nie podlegają pod prawo bankowe, a możliwości udzielenia pożyczki reguluje Kodeks cywilny². Część firm pożyczkowych i tak sprawdza raport BIK, aby ocenić wiarygodność nowego klienta, nie jest jednak zobowiązana do uwzględnienia raportu BIKu przy decyzji o udzieleniu pożyczki..

Osoby z gorszą historią w BIK również mają szanse na otrzymanie kredytu lub pożyczki. Wiele pozabankowych firm pożyczkowych nie sprawdza BIK lub nie przejmuje się gorszymi wpisami, co pozwala im dotrzeć do większej liczby klientów. Warto jednak sprawdzić, czy nie wiąże się to z wyższymi opłatami, np. wysokim RRSO pożyczki.

Czy można dostać pożyczkę bez BIK?

Zgodnie z prawem, banki zawsze sprawdzają raport BIK przed udzieleniem kredytu. Firmy pożyczkowe pozabankowe są jednak bardziej liberalne pod tym względem. Niektóre przymykają oko na negatywne wpisy, świadczące o zaległościach we wcześniejszych spłatach, a część w ogóle nie sprawdza raportu BIK.

Jeśli chcesz zwiększyć swoje szanse na otrzymanie pożyczki online, a masz negatywne wpisy w BIK, postaraj się o pożyczkę z YouMoney.pl. Pożyczka bez BIK będzie też dobrym wyborem w przypadku osób bez historii kredytowej. Jak to działa? Po złożeniu wniosku do YouMoney sprawdzamy, jakie są możliwości pożyczenia pieniędzy w różnych firmach pożyczkowych, z którymi współpracujemy. Wybieramy najlepsze propozycje i przekazujemy firmom Twój wniosek. Następnie dowiadujesz się, skąd możesz pożyczyć pieniądze i decydujesz, z której opcji chcesz skorzystać. Takie sprawdzenie nic nie kosztuje, nawet jeśli w międzyczasie się rozmyślisz.

1. Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz.U. 1997 nr 140 poz. 939) – reguluje działalność banków, w tym zasady udzielania kredytów oraz obowiązki związane z oceną zdolności kredytowej klientów. ↩︎
2. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93) – określa zasady udzielania pożyczek. ↩︎